Tên tôi là đỏ

Tôi đang định đọc cuốn Tên tôi là đỏ của Pamuk. Vừa giở bản dịch tiếng Việt của Phạm Viên Phương và Huỳnh Kim Oanh ra đọc thì thấy khó chịu quá, không muốn đọc nữa. Bản dịch tiếng Việt được dịch từ bản dịch tiếng Anh. Chuyện này cũng không sao. Nhưng các dịch giả này lại có sáng kiến đem dịch lại một số danh từ, được gọi cho tên người trong tiểu thuyết, từ tiếng Anh ngược lại sang tiếng Thổ bằng từ điển Anh-Thổ để "tôn trọng bản sắc Thổ Nhĩ Kỳ". Thế cũng chưa sao, nếu họ tra Google mất vài phút, tìm bản mục lục tiểu thuyết bằng tiếng Thổ thì đã không bị tam sao thất bản. Cứ "I am called black" sang tiếng Việt biến thành "Tôi được gọi là Siyah". Nếu ai không đọc Đôi lời của những người dịch thì chẳng thể nào hiểu nổi Siyah là đen. Nhưng khốn nỗi, Siyah không phải là từ mà Pamuk đã sử dụng. Ông dùng từ Kara, "Benim Adim Kara", có nghĩa là Tôi tên là đen. Hơn nữa, đã muốn đổi các tên sang tiếng Thổ, sao cái nhan đề "Tên tôi là đỏ" không dịch là "Tên tôi là Kirmizi" đi? Không biết biến Kara thành Siyah như vậy là có tôn trọng tác giả lẫn "tôn trọng bản sắc Thổ Nhĩ Kỳ" không? Không biết có bao nhiêu tờ báo, bao nhiêu nhà nghiên cứu phê bình văn học đã đọc bản dịch này, viết điểm sách, bình luận, phê bình mà không phát hiện ra lỗi này. Ôi chẳng lẽ tất cả cũng chỉ là một đám giá áo túi cơm, một bầy mù tịt, cứ chàng Siyah hay sao?

Xem mục lục bản tiếng Thổ mới thấy Pamuk đặt tên cho các chương rất nhất quán: Benim Adim Kara (tôi tên là đen) giống như nhan đề của tiểu thuyết Benim Adim Kirmizi (tôi tên là đỏ), cũng giống y trang như tên của chương 31, Benim Adim Kirmizi. Còn cấu trúc "tôi được gọi là ..." trong tiểu thuyết có dạng "Bana .... Derler", ví dụ như "I am called "butterfly"" nguyên tiếng Thổ là "Bana Kelebek Derler".

Pamuk hiện có 3 tiểu thuyết được dịch sang tiếng Việt, thì một quyển dịch từ tiếng Anh, một từ tiếng Đức, một từ tiếng Nga. Đúng là trăm hoa đua nở.