Wednesday, July 11, 2007

Dọn vườn: lệ chi

Một bài báo viết rằng lệ chi, tên chữ Hán của quả vải, là nước mắt trên cành. Tác giả bài báo này và cả biên tập của Vietnamnet vừa dốt tiếng Việt, vừa dốt Hán-Việt. Lệ chi, chữ Hán là 荔枝. Chữ lệ (荔) ở đây chẳng có liên quan gì đến chữ lệ (淚) có nghĩa là nước mắt. Ngoài ra nếu muốn nói là nước mắt trên cành thì phải nói là chi lệ chứ sao lại là lệ chi được.

Chữ lệ
(荔) cấu trúc theo hài thanh của chữ 劦, gồm ba chữ lực hợp lại. Thư tịch cổ của Trung Quốc viết lệ chi là 離枝 (ly chi). Thời nhà Đường Dương Quý Phi thích ăn vải, Đường Huyền Tông sai người từ Lĩnh Nam tiến vải. Đỗ Mục có bài thơ về chuyện này, trong đó có câu "Nhất kỵ hồng trần phi tử tiếu / Vô nhân tri thị lệ chi lai." Do đó quả vải còn có tên là "phi tử tiếu", nàng phi cười. Cười chứ không có khóc hay nước mắt gì hết.






No comments:

Post a Comment